نوشابه؛ دشمن پنهان استخوان‌ها بعد از ۶۰ سالگی
یک مطالعه تازه نشان می‌دهد نوشابه و به‌ویژه کوکا از عوامل پنهان کاهش تراکم استخوان در سنین بالا است و مصرف منظم آن چه نوع معمولی و چه رژیمی، تراکم استخوان را کاهش و خطر پوکی و شکستگی را افزایش می‌دهد.
نوشابه که سالها است به دلیل ارتباطش با چاقی، دیابت نوع ۲ و مشکلات قلبی زیر ذره‌بین است، برای استخوان‌ها هم مضر است. دکتر داگ لوکاس، جراح ارتوپد و متخصص پوکی استخوان، دراین‌باره می‌گوید: «مطالعات بزرگ به‌طور مداوم نشان می‌دهند که مصرف منظم نوشابه، به‌ویژه کوکاکولا، با کاهش تراکم مواد معدنی استخوان و افزایش خطر شکستگی، به‌ویژه در زنان مرتبط است.»
او توضیح می‌دهد که دلیل این اثر منفی نوشابه بر استخوان‌ها اسید فسفریک موجود در آن است. اسید فسفریک تعادل بین کلسیم و فسفر در بدن را برهم می‌زند. فسفر اضافی در غیاب کلسیم و مواد معدنی کافی برای تعادل، تجزیه استخوان را از طریق ترشح هورمون پاراتیروئید تحریک و تشکیل استخوان را سرکوب می‌کند. در واقع نوشابه‌ها که حاوی مقدار زیادی اسید فسفریک‌اند، نسبت فسفر به کلسیم را در بدن افزایش می‌دهد و همین موضوع در جذب کلسیم و متابولیسم استخوان اختلال ایجاد می‌کند.
یکی دیگر از دلایل مضرات نوشابه برای استخوان هم این است که نوشیدن نوشابه معمولا به معنای جایگزین کردن آن با نوشیدنی‌های مغذی‌تر است.
نوشابه رژیمی چطور؟
تفاوت نوشابه های معمولی و رژیمی در نوع و میزان قند آن‌ها است، اما متاسفانه از نظر ضرر برای استخوان‌ها، تفاوتی ندارند، زیرا نوشابه رژیمی هم به همان میزان نوشابه‌های معمولی اسید فسفریک دارد. علاوه بر این، شیرین‌کننده‌های مصنوعی موجود در نوشابه‌های رژیمی می‌توانند بر سلامتی روده و تنظیم قند خون‌ــ که هر دو در بازسازی استخوان نقش دارندــ اثر بگذارند.
متخصصان توصیه می‌کند به‌جای نوشابه، شیر گاو (به دلیل کلسیم بالا) یا آب مصرف کنید که بدن را بدون آسیب به جذب کلسیم، سیراب می‌کنند. دمنوش‌های گیاهی بدون قند هم گزینه‌ای عالی محسوب می‌شوند.
البته برای برای تقویت استخوان‌ها علاوه بر تغییر نوشیدنی، راه‌های دیگری هم وجود دارد. مصرف منظم مواد غذایی سرشار از کلسیم مانند سبزیجات برگ‌دار، لبنیات، بادام و توفو، همچنین انجام ورزش‌هایی مبتنی بر تحمل وزن بدن (مانند پیاده‌روی یا دویدن)، تمرین‌های قدرتی و دریافت ویتامین دی کافی نیز مهم‌اند. خواب کافی نیز بسیار اهمیت دارد، زیرا بازسازی استخوان در طول شب انجام می‌شود. در کنار این‌ها، کاهش مصرف نوشابه هم قدمی کوچک اما اثرگذار برای حمایت از استخوان‌ها به شمار می‌آید.
نوشابه که سالها است به دلیل ارتباطش با چاقی، دیابت نوع ۲ و مشکلات قلبی زیر ذره‌بین است، برای استخوان‌ها هم مضر است. دکتر داگ لوکاس، جراح ارتوپد و متخصص پوکی استخوان، دراین‌باره می‌گوید: «مطالعات بزرگ به‌طور مداوم نشان می‌دهند که مصرف منظم نوشابه، به‌ویژه کوکاکولا، با کاهش تراکم مواد معدنی استخوان و افزایش خطر شکستگی، به‌ویژه در زنان مرتبط است.»
او توضیح می‌دهد که دلیل این اثر منفی نوشابه بر استخوان‌ها اسید فسفریک موجود در آن است. اسید فسفریک تعادل بین کلسیم و فسفر در بدن را برهم می‌زند. فسفر اضافی در غیاب کلسیم و مواد معدنی کافی برای تعادل، تجزیه استخوان را از طریق ترشح هورمون پاراتیروئید تحریک و تشکیل استخوان را سرکوب می‌کند. در واقع نوشابه‌ها که حاوی مقدار زیادی اسید فسفریک‌اند، نسبت فسفر به کلسیم را در بدن افزایش می‌دهد و همین موضوع در جذب کلسیم و متابولیسم استخوان اختلال ایجاد می‌کند.
یکی دیگر از دلایل مضرات نوشابه برای استخوان هم این است که نوشیدن نوشابه معمولا به معنای جایگزین کردن آن با نوشیدنی‌های مغذی‌تر است.
نوشابه رژیمی چطور؟
تفاوت نوشابه های معمولی و رژیمی در نوع و میزان قند آن‌ها است، اما متاسفانه از نظر ضرر برای استخوان‌ها، تفاوتی ندارند، زیرا نوشابه رژیمی هم به همان میزان نوشابه‌های معمولی اسید فسفریک دارد. علاوه بر این، شیرین‌کننده‌های مصنوعی موجود در نوشابه‌های رژیمی می‌توانند بر سلامتی روده و تنظیم قند خون‌ــ که هر دو در بازسازی استخوان نقش دارندــ اثر بگذارند.
متخصصان توصیه می‌کند به‌جای نوشابه، شیر گاو (به دلیل کلسیم بالا) یا آب مصرف کنید که بدن را بدون آسیب به جذب کلسیم، سیراب می‌کنند. دمنوش‌های گیاهی بدون قند هم گزینه‌ای عالی محسوب می‌شوند.
البته برای برای تقویت استخوان‌ها علاوه بر تغییر نوشیدنی، راه‌های دیگری هم وجود دارد. مصرف منظم مواد غذایی سرشار از کلسیم مانند سبزیجات برگ‌دار، لبنیات، بادام و توفو، همچنین انجام ورزش‌هایی مبتنی بر تحمل وزن بدن (مانند پیاده‌روی یا دویدن)، تمرین‌های قدرتی و دریافت ویتامین دی کافی نیز مهم‌اند. خواب کافی نیز بسیار اهمیت دارد، زیرا بازسازی استخوان در طول شب انجام می‌شود. در کنار این‌ها، کاهش مصرف نوشابه هم قدمی کوچک اما اثرگذار برای حمایت از استخوان‌ها به شمار می‌آید.
*
