هشدار: آلودگی هوا مستقیماً به گلبول‌های قرمز خون حمله می‌کند
یافته‌های انقلابی پژوهشگران پرده از مکانیسمی هولناک برداشته است: ذرات مرگبار آلودگی هوا مستقیماً به گلبول‌های قرمز خون می‌چسبند و همچون اسب تروآ، سمی‌ترین فلزات را به دورافتاده‌ترین اندام‌های بدن می‌برند. این کشف، ارتباط مستقیم آلودگی با بیماری‌های مرگبار قلبی و مغزی را توضیح می‌دهد و نقش کلیدی ماسک‌های فیلتردار را در نجات جان شهروندان اثبات می‌کند.
برای نخستین بار، پژوهشگران شواهد مستقیمی را مشاهده کرده‌اند که نشان می‌دهد ذرات ریز آلاینده‌های هوا می‌توانند به گلبول‌های قرمز خون متصل شده و از این طریق، راهی برای رسیدن به اندام‌های مختلف بدن از طریق جریان خون پیدا کنند.
این کشف تکان‌دهنده حاصل مطالعه‌ای است که توسط دانشگاه کوئین مری لندن با حضور ۱۲ داوطلب انجام شد. این افراد در محیطی کنترل‌شده، بین یک فضای اداری بسته و یک جاده پرتردد در پایتخت بریتانیا در حال تردد بودند و به دستگاه‌های دقیق سنجش آلودگی مجهز شده بودند.
بر اساس گزارش منتشر شده در مدیکال اکسپرس، نتایج این پژوهش نشان داد تراکم ذرات ریز PM2.5 در مناطق نزدیک به جاده‌های شلوغ، پنج برابر بیشتر از هوای داخل ساختمان‌ها است.
نکته هشداردهنده آنکه، آزمایش‌های انجام‌شده بر نمونه‌های خونی این داوطلبان، افزایش قابل توجهی در تعداد ذرات آلودگی چسبیده به گلبول‌های قرمز خون را ثبت کرد؛ رقمی که در برخی موارد تا سه برابر افزایش یافته بود.
در مرحله بعد، هنگامی که هشت نفر از این داوطلبان با استفاده از ماسک‌های FFP2 این آزمایش را تکرار کردند، هیچ افزایشی در چسبندگی ذرات آلاینده به سلول‌های خونی آنان ثبت نشد. این مشاهده، اثربخشی ماسک‌های دارای استاندارد FFP2 را در محافظت از افراد در برابر خطرناک‌ترین آلاینده‌های هوا به طور تجربی تأیید می‌کند.
تحلیل‌های این پژوهش همچنین ترکیب شیمیایی این ذرات را آشکار ساخت که حاوی فلزات خطرناکی مانند آهن و مس (ناشی از دود اگزوز خودروها) و همچنین نقره و مولیبدن (ناشی از سایش ترمز و لاستیک خودروها) هستند.
پروفسور جاناتان گریگ، یکی از سرپرستان این مطالعه، در این رابطه هشدار داد: «این ذرات در عمل، گلبول‌های قرمز را "ربوده" و به آن‌ها اجازه می‌دهند به هر عضو از بدن راه یابند.» به باور وی، این مکانیسم می‌تواند ارتباط مستقیم بین آلودگی هوا و بروز بیماری‌های قلبی و مغزی را توضیح دهد.
از سوی دیگر، پروفسور آنی یوهانسن نیز بر لزوم تشدید قوانین برای محدود کردن آلودگی هوا تأکید کرد و استفاده از ماسک‌های مناسب را به ویژه برای گروه‌های آسیب‌پذیر جامعه توصیه نمود.
این یافته‌ها زنگ هشدار جدیدی را در مورد مخاطرات آلودگی هوا به صدا درآورده و نشان می‌دهند که اثرات مخرّب این پدیده می‌تواند از مسیرهایی که پیش از این ناشناخته بود، به درون بدن ما نفوذ کند.
برای نخستین بار، پژوهشگران شواهد مستقیمی را مشاهده کرده‌اند که نشان می‌دهد ذرات ریز آلاینده‌های هوا می‌توانند به گلبول‌های قرمز خون متصل شده و از این طریق، راهی برای رسیدن به اندام‌های مختلف بدن از طریق جریان خون پیدا کنند.
این کشف تکان‌دهنده حاصل مطالعه‌ای است که توسط دانشگاه کوئین مری لندن با حضور ۱۲ داوطلب انجام شد. این افراد در محیطی کنترل‌شده، بین یک فضای اداری بسته و یک جاده پرتردد در پایتخت بریتانیا در حال تردد بودند و به دستگاه‌های دقیق سنجش آلودگی مجهز شده بودند.
بر اساس گزارش منتشر شده در مدیکال اکسپرس، نتایج این پژوهش نشان داد تراکم ذرات ریز PM2.5 در مناطق نزدیک به جاده‌های شلوغ، پنج برابر بیشتر از هوای داخل ساختمان‌ها است.
نکته هشداردهنده آنکه، آزمایش‌های انجام‌شده بر نمونه‌های خونی این داوطلبان، افزایش قابل توجهی در تعداد ذرات آلودگی چسبیده به گلبول‌های قرمز خون را ثبت کرد؛ رقمی که در برخی موارد تا سه برابر افزایش یافته بود.
در مرحله بعد، هنگامی که هشت نفر از این داوطلبان با استفاده از ماسک‌های FFP2 این آزمایش را تکرار کردند، هیچ افزایشی در چسبندگی ذرات آلاینده به سلول‌های خونی آنان ثبت نشد. این مشاهده، اثربخشی ماسک‌های دارای استاندارد FFP2 را در محافظت از افراد در برابر خطرناک‌ترین آلاینده‌های هوا به طور تجربی تأیید می‌کند.
تحلیل‌های این پژوهش همچنین ترکیب شیمیایی این ذرات را آشکار ساخت که حاوی فلزات خطرناکی مانند آهن و مس (ناشی از دود اگزوز خودروها) و همچنین نقره و مولیبدن (ناشی از سایش ترمز و لاستیک خودروها) هستند.
پروفسور جاناتان گریگ، یکی از سرپرستان این مطالعه، در این رابطه هشدار داد: «این ذرات در عمل، گلبول‌های قرمز را "ربوده" و به آن‌ها اجازه می‌دهند به هر عضو از بدن راه یابند.» به باور وی، این مکانیسم می‌تواند ارتباط مستقیم بین آلودگی هوا و بروز بیماری‌های قلبی و مغزی را توضیح دهد.
از سوی دیگر، پروفسور آنی یوهانسن نیز بر لزوم تشدید قوانین برای محدود کردن آلودگی هوا تأکید کرد و استفاده از ماسک‌های مناسب را به ویژه برای گروه‌های آسیب‌پذیر جامعه توصیه نمود.
این یافته‌ها زنگ هشدار جدیدی را در مورد مخاطرات آلودگی هوا به صدا درآورده و نشان می‌دهند که اثرات مخرّب این پدیده می‌تواند از مسیرهایی که پیش از این ناشناخته بود، به درون بدن ما نفوذ کند.
*
