هدفمندی در زندگی، سپری در برابر زوال عقل
پژوهشی تازه از دانشگاه UC Davis نشان می‌دهد داشتن «هدف در زندگی» می‌تواند نقشی کلیدی در سلامت روانی و جسمی سالمندان ایفا کند و حتی خطر ابتلا به زوال عقل را کاهش دهد. این یافته‌ها بار دیگر اهمیت رفاه روان‌شناختی را در فرآیند سالمندی سالم برجسته می‌کند.
شرکت‌کنندگان در آغاز مطالعه همگی از سلامت شناختی برخوردار بودند و میزان هدفمندی آنها از طریق پرسشنامه‌ای هفت‌سؤالی اندازه‌گیری شد. سلامت شناختی آنها نیز هر دو سال یک بار با آزمون تلفنی بررسی می‌شد. اگرچه محققان تأکید کردند که نتایج به معنای اثبات علت و معلول نیست و صرفاً ارتباطی میان هدفمندی و کاهش خطر زوال عقل نشان می‌دهد، اما یافته‌ها به روشنی نقش رفاه روانی را در پیری سالم تأیید می‌کند.
«توماس وینگو»، استاد نورولوژی و همکار این پژوهش، معتقد است که مداخلات هدف‌محور می‌توانند به‌عنوان راهکاری عملی برای پیشگیری از زوال عقل در آینده مورد بررسی قرار گیرند. او می‌گوید: «آنچه این تحقیق را هیجان‌انگیز می‌کند این است که افراد می‌توانند با پرورش حس هدفمندی، به سلامت بهتر دست یابند؛ هیچ‌وقت برای یافتن معنای زندگی دیر نیست.»
مطالعه‌ای که نتایج آن در نشریه «روان‌پزشکی سالمندان آمریکا» منتشر شده، بیش از ۱۳ هزار فرد بالای ۴۵ سال را در بازه‌ای تا ۱۵ سال بررسی کرده است. بر اساس نتایج، افرادی که حس قوی‌تری از هدفمندی در زندگی داشتند، حدود ۲۸٪ کمتر در معرض ابتلا به اختلالات شناختی همچون زوال عقل و اختلال شناختی خفیف قرار گرفتند.
به گزارش ایتنا و به نقل از سایتک‌دیلی، به گفته «الیزا وینگو»، استاد روان‌پزشکی دانشگاه UC Davis، هدف در زندگی باعث می‌شود مغز در برابر روند طبیعی پیری مقاوم‌تر عمل کند. حتی افرادی که از نظر ژنتیکی در معرض خطر آلزایمر هستند، با داشتن حس هدفمندی دیرتر و با احتمال کمتری به زوال عقل مبتلا می‌شوند.
پژوهش نشان داد حس هدفمندی طیف وسیعی از فعالیت‌ها را شامل می‌شود؛ از مراقبت از خانواده، وقت‌گذرانی با نوه‌ها و حمایت از دوستان گرفته تا فعالیت‌های کاری یا داوطلبانه، باورهای معنوی، پیگیری علایق شخصی مانند یادگیری مهارت‌های تازه یا انجام کارهای خیرخواهانه. این فعالیت‌ها که در فرهنگ ژاپنی با مفهوم «ایکی‌گای» نیز شناخته می‌شوند، به زندگی سالمندان معنا و جهت می‌بخشند.
نتایج تحقیق همچنین نشان داد شروع افت شناختی در افرادی که هدفمندی بیشتری دارند، اندکی به تأخیر می‌افتد؛ به طور میانگین حدود ۱/۴ ماه در طول هشت سال. هرچند این رقم کوچک به نظر می‌رسد، اما وقتی با اثر داروهایی مانند «لکانماب» و «دونانماب» مقایسه شود، اهمیت آن آشکار می‌شود؛ چرا که این داروها علاوه بر هزینه و عوارض جانبی، تنها به شکل محدود قادر به تأخیر علائم هستند، در حالی که هدفمندی در زندگی بدون هزینه و ایمن است.
به گزارش ایتنا و به نقل از سایتک‌دیلی، به گفته «الیزا وینگو»، استاد روان‌پزشکی دانشگاه UC Davis، هدف در زندگی باعث می‌شود مغز در برابر روند طبیعی پیری مقاوم‌تر عمل کند. حتی افرادی که از نظر ژنتیکی در معرض خطر آلزایمر هستند، با داشتن حس هدفمندی دیرتر و با احتمال کمتری به زوال عقل مبتلا می‌شوند.
پژوهش نشان داد حس هدفمندی طیف وسیعی از فعالیت‌ها را شامل می‌شود؛ از مراقبت از خانواده، وقت‌گذرانی با نوه‌ها و حمایت از دوستان گرفته تا فعالیت‌های کاری یا داوطلبانه، باورهای معنوی، پیگیری علایق شخصی مانند یادگیری مهارت‌های تازه یا انجام کارهای خیرخواهانه. این فعالیت‌ها که در فرهنگ ژاپنی با مفهوم «ایکی‌گای» نیز شناخته می‌شوند، به زندگی سالمندان معنا و جهت می‌بخشند.
نتایج تحقیق همچنین نشان داد شروع افت شناختی در افرادی که هدفمندی بیشتری دارند، اندکی به تأخیر می‌افتد؛ به طور میانگین حدود ۱/۴ ماه در طول هشت سال. هرچند این رقم کوچک به نظر می‌رسد، اما وقتی با اثر داروهایی مانند «لکانماب» و «دونانماب» مقایسه شود، اهمیت آن آشکار می‌شود؛ چرا که این داروها علاوه بر هزینه و عوارض جانبی، تنها به شکل محدود قادر به تأخیر علائم هستند، در حالی که هدفمندی در زندگی بدون هزینه و ایمن است.
شرکت‌کنندگان در آغاز مطالعه همگی از سلامت شناختی برخوردار بودند و میزان هدفمندی آنها از طریق پرسشنامه‌ای هفت‌سؤالی اندازه‌گیری شد. سلامت شناختی آنها نیز هر دو سال یک بار با آزمون تلفنی بررسی می‌شد. اگرچه محققان تأکید کردند که نتایج به معنای اثبات علت و معلول نیست و صرفاً ارتباطی میان هدفمندی و کاهش خطر زوال عقل نشان می‌دهد، اما یافته‌ها به روشنی نقش رفاه روانی را در پیری سالم تأیید می‌کند.
«توماس وینگو»، استاد نورولوژی و همکار این پژوهش، معتقد است که مداخلات هدف‌محور می‌توانند به‌عنوان راهکاری عملی برای پیشگیری از زوال عقل در آینده مورد بررسی قرار گیرند. او می‌گوید: «آنچه این تحقیق را هیجان‌انگیز می‌کند این است که افراد می‌توانند با پرورش حس هدفمندی، به سلامت بهتر دست یابند؛ هیچ‌وقت برای یافتن معنای زندگی دیر نیست.»
*
