وداع با مرحوم احمد پژمان در تالار وحدت؛ هنرمندی که جاودانه می‌ماند
به گزارش خبرگزاری ، آئین وداع و مراسم تشییع مرحوم احمد پژمان موسیقی دان و آهنگساز فقید موسیقی کشورمان صبح روز جمعه چهارم مهر پس از یک ماه دوری پیکر از وطن در مقابل تالار وحدت تهران برگزار شد.
براساس برنامه ریزی‌های انجام گرفته پیکر این هنرمند، پس از تشییع از مقابل تالار وحدت، برای خاکسپاری به شهر لار منتقل می‌شود و صبح روز شنبه ۵ مهر با حضور هنرمندان موسیقی و مردم لار، به خاک سپرده خواهد شد.
علی اکبر شکارچی، مجید انتظامی، اردشیر کامکار، هوشنگ کامکار، پشنگ کامکار، فاطمه مهاجرانی، بهمن فرمان آرا، حسین علیزاده، ستار اورکی، منوچهر شاهسواری، علی بوستان، مانی جعفر زاده، بابک رضایی، محمد فرشته نژاد، اسحاق شکری، حمیدرضا دیبازر، سوسن اصلانی، محمدعلی مراتی، کارن کیهانی، حمیدرضا تفرشی، قشنگ کامکار، فاضل جمشیدی، محمدرضا درویشی، حسین علیشاپور، کیهان کلهر، ارسلان کامکار، رضا خسروی، سروش انتظامی، شریف لطفی، رضا مهدوی، ابراهیم لطفی، حبیب صبور، محمدرضا تفضلی، ناصر ایزدی، ناصر ایزدی، داود گنجه ای، محمد اله یاری، شروین مهاجر و ... از جمله هنرمندانی هستند که در مراسم تشییع پیکر مرحوم احمد پژمان حضور داشتند.
در بخش ابتدایی این برنامه قطعاتی از آثار منتخب مرحوم احمد پژمان توسط ارکستری مشتمل بر سازهای زهی و بادی در پهنه رودکی پیش روی حاضران در مراسم قرار گرفت.
حتی کارگرهای اطراف محل زندگی احمد پژمان هم از رفتنش ناراحت شدند
هوشنگ کامکار در ادامه این مراسم که اجرای آن بر عهده سجاد محمدیانی بود، بیان کرد: واقعا کارهایی که استاد پژمان انجام داده است دربرگیرنده مولفه های متعددی است که تا ابد در دل هنرمندان و علاقه‌مندان موسیقی باقی می ماند. او آثار ارجمندی دارد که من از کردستان تا تهران پیگیر کارهایش بودم.
وی افزود: من و احمد پژمان چندین سال با هم بودیم. روزی رفتم تا وی را ببینم، او دستگاه های بزرگی‌گذاشته بود و من وقتی از او پرسیدم گفت اینها سینتی سایزر است و وقتی گفتم چه کاربردی دارد، کاری کرد که من از این هنرنمایی اش حیرت زده شدم. وقتی هم گفتم دوباره بشنوم گفت پاک کردم. اینها ویژگی هایی است که نشات گرفته از خلاقیت و آشنایی با علم موسیقی کلاسیک است. او با همه موسیقی ها آشنایی داشت و در عین انسانیت و بزرگی نقش بسیار مهمی در موسیقی داشت. حتی بسیاری از کارگران اطراف محل زندگی اش از رفتن او ناراحت شدند.
کامکار گفت: وقتی در آمریکا هم برای او بزرگداشت گرفتند شنیدم که با چه عظمتی این رویداد برگزار شده است. من می دانم شما عزیزان در ایران هم از مرگ احمد پژمان ناراحت هستید چون وقتی من خبر را شنیدم واقعا در بیمارستان بستری شدم. به هر حال کارهای خوب یا بد یک هنرمند بعد از مرگش در دنیا خواهد ماند و اگر کار خوبی انجام داده باشد پروازش جاودانه باقی می ماند همان طور که احمد پژمان تا ابد برای ما جاودانه خواهد شد.
محمدرضا درویشی موسیقی دان، آهنگساز و پژوهشگر موسیقی نواحی هم در ادامه این مراسم تشییع گفت: حدود پنجاه سال پیش که من سال اول دانشکده هنرهای زیبا بودم و آقای هوشنگ کامکار هم سال چهارم همین مجموعه بود ما درسی با مرحوم داریوش صفوت به نام آشنایی با موسیقی ایرانی داشتیم. در آن زمان مرحوم صفوت گفت «طراوت برون می نماید از سر درون»؛ در عرصه هنر طراوات برون چه هست؟ به نظر من آثار فرهنگی هنری ارزشمند و آن سر درون هم باطن هنرمند است که اگر نباشد آثار درجه یک بیرون نمی آید و مرحوم احمد پژمان دربرگیرنده چنین ویژگی های ارزشمندی بود.
خاطرات بهمن فرمان‌آرا از همکاری با احمد پژمان
در بخش بعدی این مراسم وداع بهمن فرمان آرا کارگردان پیشکسوت سینمای ایران با بیان خاطراتی از همکاری با مرحوم پژمان گفت: ارتباط من با احمد از سر فیلم «شازده احتجاب» شروع شد. وقتی به خانه او رفتم به من گفت تا حالا موزیک برای فیلم نساخته و من به او گفتم چه می خواهم و چه سازهایی را نمی خواهم. بنابراین آهنگسازی فیلم را قبول کرد.
وی افزود: وقتی توضیح دادم چه سازهایی را برای این فیلم می خواهم و نمی خواهم فیلم را ۲ بار دید و بعد از یک ماه آمد و گفت که آهنگ فیلم را ساخته است. ما در یکی از بخش های رادیو جمع شده بودیم و علی رهبری هم پذیرفته بود که اجرای اثر را به عهده داشته باشد. کار انجام شد و من بسیار همکاری خوبی با احمد داشتم.
فرمان‌آرا ادامه داد: حدود دو ماه پیش به لس آنجلس رفتم و به احمد زنگ زدم و به ملاقاتش رفتم. گرچه حال خوبی نداشت اما بازهم او را هنرمند توانمندی دیدم که همچنان توانایی اش آشکار بود. او موقع خداحافظی حتی با تمام سختی ها به طبقه پایین آمد و به من گفت باز هم بیا و من هنوز خودم را نمی بخشم که نتوانستم دوباره به احمد سر بزنم.
این کارگردان سینما تصریح کرد: ما جایی هستیم که نمی دانیم آیا به خانه برمی‌گردیم یا نه. امروز وقتی از صبح بیدار شدم آماده بودم بیایم اینجا. اما حضورم خیلی سخت است چون با مهربانی انسانی رو به رو بودم که انصافا درجه یک بود و یکی از افتخارات زندگی من دوستی با احمد پژمان بود.
هنرمندی که شور و هیجان وصف‌ناپذیری نسبت به کشورش داشت
شریف لطفی آهنگساز و مدرس موسیقی هم در این مراسم گفت: آشنایی من با احمد پژمان به ۵۰ سال پیش باز می گردد. او انسان دلپذیری بود و من افتخار رفاقت با این هنرمند را داشتم. احمد پژمان را باید در وجه انسانی و وجه موسیقایی اش یافت.
وی افزود: او علاقه زیادی به ایران داشت و این شور و هیجان وصف ناپذیر بود. او بعد از خروج از ایران هم غمگین بود. او در حوزه موسیقایی هم به شکلی بود که یک موتیف ساده را با مهارت مثال زدنی به اوج می رساند. وی در ارکستراسیون توانمندی بسیاری داشت و در تنوع آثار و موسیقی فیلم و حتی موسیقی کودک و آن چیزی که خودش داشت با کیفیت ترین محصولات را تولید کرد. او با پول و سرمایه خودش زندگی می کرد و هیچ گاه حقوقی هم از دولت دریافت نمی کرد. پژمان هرچه دریافت می کرد خرج کار می کرد و پولی به منزل نمی برد.
یلدا ابتهاج نیز در ادامه مراسم عنوان کرد: کمتر از یک ماه پیش برای سومین سالگرد درگذشت پدرم شنیدم که استاد پژمان دار فانی را وداع گفتند، به همسرش گفتم تا اگر امکانی برای انتقال پیکر به ایران وجود دارد من آماده همکاری هستم و چه قدر خوب که همسرش شیرین بانو نهایت همکاری را در این زمینه انجام داد.
احمد پژمان بزرگ موسیقی ماست؛ کاش برنامه‌ای فکر شده تر برای بزرگداشتش برگزار می‌شد
وی افزود: ما کم شدیم و دیگر دل های ما برای موسیقی این سرزمین نمی تپد و این نشانه مهجوریت موسیقی و موزیسین های ماست. این مراسم از دید من کم است و شایسته است که در جایی بهتر، فکر شده تر و با دل هایی که برای احمد پژمان می‌تپد، برنامه داشته باشیم. احمد پژمان بزرگ موسیقی ماست و با شرافت موسیقی ما را نگه داشت.
ابتهاج توضیح داد: اگر به موسیقی ارزش های بیشتری می دادیم نیازی نبود احمد پژمان به آمریکا برود اما امروز خوشحالیم این اتفاق افتاده است. او با خلاقیتی مثال زدنی موسیقی ما را گسترش داد و شایسته است نه تنها امروز بلکه در خانه های خودمان و به نسل جوان اینها را منتقل کنیم.
وی تصریح کرد: پژمان دریچه جدیدی را به موسیقی باز کرد. او شخصیتی بود که به انسانیت وفادار بود و با شجاعت ویژه از این وفاداری به انسانیت محافظت کرده و سرمشقی برای هنرمندان شد. احمد پژمان با پیوستگی مهر به ایران به زندگی ادامه داد و این اهمیت از درجه بالایی برخوردار است. از سوی دیگر مناطق مختلف کشور روستاها و شهرها محل زادگاه هنرمندان مختلف هستند و بسیار ممنونم به واسطه همراهی همشهریان و عزیزان خیراندیش او در زادگاهش به خاک سپرده می شود.
وی در بخش پایانی صحبت های خود از نادره رضایی، علی مغازه ای، حمید منشی، علی رنجبر، کیوان فرزین، بابک رضایی، اسحاق شکری و دست اندرکاران بنیاد رودکی و اعضای شورای شهر لار برای هماهنگی خاکسپاری مرحوم پژمان قدردانی کرد.
شیرین بذله همسر مرحوم احمد پژمان هم در بخش پایانی مراسم وداع گفت: خیلی خوشحالم که به یاری همه دوستان آرزوی احمد پژمان را برآورده کرده و پیکر او را در ایران به خاک می‌سپارم. از کمک های بی دریغ همه دوستان هم قدردانی می کنم که بدون آنها چنین امری میسر نبود.
وی تاکید کرد: در ۳۵ سال زندگی‌مشترک همواره دوستی محترم و همسری دلسوز برای من و فرزندمان بود. من از او خیلی چیزها آموختم، او در مقابل مشکلات دیگران خود را مسئول می دانست و من در این مدت از احمد چیزی جز خوبی ندیدم. او به کل افراد جامعه علاقه داشت و همواره برای تک تک آنها آرزوی صلح و آرامش می‌کرد.
مرحوم احمد پژمان از هنرمندان و موسیقی دانان شاخص کشورمان که طی سال‌های گذشته آثار ارزشمندی را پیش روی مخاطبان قرار داده بود، روز هفتم شهریور در لس آنجلس آمریکا دار فانی را وداع گفت.
زنده یاد پژمان متولد ۱۸ تیر ۱۳۱۴ بود. این هنرمند در دوران دبیرستان به فراگیری ویولن نزد حشمت سنجری پرداخت و تئوری موسیقی را نیز نزد حسین ناصحی فرا گرفت. وی در سال ۴۳ با اخذ بورسیه راهی اتریش شد و در آکادمی موسیقی وین به تحصیل آهنگسازی پرداخت. پژمان بعد از پایان تحصیلات به ایران بازگشت و به عنوان آهنگساز تالار رودکی و استاد موسیقی دانشگاه تهران به کار مشغول شد.
از آثار او در این دوره می‌توان به «اپرای جشن دهقان»، «اپرای دلاور سهند» و «اپرای سمندر» اشاره کرد. این هنرمند در سال ۱۳۵۴ برای ادامه تحصیلات در مقطع دکترای آهنگسازی راهی دانشگاه کلمبیا (نیویورک) شد. که از استادان او در این دوره می‌توان به ولادیمیر اوساچوسکی، جک بیزن و بولانت آرل اشاره کرد.
تولید چند پروژه موسیقایی ماندگار در عرصه های مختلف و ساخت موسیقی فیلم برای چندین اثر شاخص سینمای کشورمان تنها بخشی از فعالیت‌های مرحوم احمد پژمان را شامل می‌شود.
مرحوم احمد پژمان به دلیل خلق بسیاری از آثار ماندگار و دارای کیفیت در حوزه های آهنگسازی و پژوهش همواره به عنوان یکی از مهم ترین و جریان سازترین هنرمندان عرصه موسیقی ایران معرفی شده است.
این گزارش در حال به روز رسانی است ...
*
