کووید می‌تواند موجب پیری زودرس رگ‌های خونی شود
به گزارش خبرگزاری به نقل از مدیسن نت، طبق نتایج منتشر شده، زنان مبتلا به کووید، حتی اگر به نوع خفیف بیماری مبتلا شده باشند، رگ‌های خونی شأن ۵ سال پیرتر است.
نتایج نشان می‌دهد که اگر زنی با کووید شدید در بخش مراقبت‌های ویژه (ICU) بستری شود، رگ‌های خونی او تا ۱۰ سال پیری زودرس را تجربه می‌کنند.
دکتر «رزا ماریا برونو»، استاد داروشناسی بالینی در دانشگاه پاریس سیته در فرانسه و محقق اصلی، در یک بیانیه خبری گفت: «ما می‌دانیم که کووید می‌تواند مستقیماً بر رگ‌های خونی تأثیر بگذارد. ما معتقدیم که این شرایط ممکن است منجر به وضعیتی شود که ما آن را پیری زودرس عروق می‌نامیم، به این معنی که رگ‌های خونی شما از سن تقویمی شما پیرتر هستند و در نتیجه شما بیشتر مستعد ابتلاء به بیماری قلبی هستید.»
برونو افزود: «اگر چنین اتفاقی بیفتد، باید در مراحل اولیه شناسایی کنیم که چه کسی در معرض خطر است تا از حملات قلبی و سکته مغزی جلوگیری کنیم.»
محققان گزارش می‌دهند که مردان نیز در نتیجه عفونت کووید پیری رگ‌های خونی را تجربه کردند، اما این اثر در بین شرکت‌کنندگان مورد مطالعه از نظر آماری معنی‌دار نبود. برای این مطالعه، محققان ۲۴۰۰ نفر از ۱۶ کشور را که بین سپتامبر ۲۰۲۰ و فوریه ۲۰۲۲ استخدام شده بودند، آزمایش کردند.
شرکت‌کنندگان شامل افرادی بودند که به کووید مبتلا نشده بودند، و همچنین بیماران کووید که نیازی به بستری شدن در بیمارستان نداشتند، در بیمارستان تحت درمان قرار گرفته بودند یا عفونت آنها به اندازه‌ای شدید بود که نیاز به بستری شدن در بخش مراقبت‌های ویژه داشتند.
محققان سن عروقی هر فرد را با دستگاهی که سرعت حرکت موج فشار خون بین شریان کاروتید در گردن و شریان‌های فمورال پاها را اندازه‌گیری می‌کند، ارزیابی کردند.
این اندازه‌گیری، سرعت موج نبض کاروتید-فمورال (PWV) نامیده می‌شود. محققان گفتند هرچه این عدد بالاتر باشد، رگ‌های خونی فرد سفت‌تر و پیرتر شده‌اند.
اندازه‌گیری‌های انجام شده شش ماه و یک سال پس از عفونت کووید در فرد نشان داد که هر سه گروه در مقایسه با افرادی که هرگز آلوده نشده بودند، شریان‌های سفت‌تری داشتند:
• میانگین افزایش PWV برای زنانی که کووید خفیف داشتند، ۰.۵۵ متر در ثانیه و برای زنانی که به دلیل کووید بستری بودند، ۰.۶ متر در ثانیه بود.
• برای زنانی که در بخش مراقبت‌های ویژه تحت درمان بودند، میانگین افزایش PWV ۱.۰۹ متر در ثانیه بود.
محققان گفتند که افزایش حدود ۰.۵ متر در ثانیه معادل پیری حدود پنج سال است. به عنوان مثال، این امر خطر بیماری قلبی را در یک زن ۶۰ ساله حدود ۳ درصد افزایش می‌دهد.
محققان گفتند افرادی که علائم مداوم کووید طولانی مدت، مانند تنگی نفس یا خستگی، داشتند، بیشتر احتمال داشت که شریان‌هایشان دچار پیری زودرس شود.
محققان گفتند افرادی که علائم مداوم کووید طولانی مدت، مانند تنگی نفس یا خستگی، داشتند، بیشتر احتمال داشت که شریان‌هایشان دچار پیری زودرس شود.
دکتر «بهنود بیکدلی»، متخصص قلب و عروق در دانشکده پزشکی هاروارد، در سرمقاله‌ای همراه این مقاله، خاطرنشان کرد: «در واقع، این تأثیر بر شریان‌ها ممکن است به توضیح برخی از علائم طولانی‌مدت کووید که توسط ۴۰ درصد از بیماران کووید گزارش شده است، کمک کند.»
بیکدلی نوشت: «آسیب عروقی- که با اختلال عملکرد اندوتلیال، التهاب و ناهنجاری‌های انعقادی مشخص می‌شود- مکانیسم کلیدی ایجاد این عوارض است.»
از سوی دیگر، افرادی که علیه کووید واکسینه شده بودند، عموماً شریان‌هایی داشتند که در مقایسه با افراد واکسینه نشده، سفتی کمتری داشتند.
برونو گفت: «چندین توضیح بالقوه برای اینکه چرا کووید ممکن است باعث سفتی زودرس شریان‌ها شود، وجود دارد.»
او گفت: «ویروس کووید -۱۹ بر روی گیرنده‌های خاصی در بدن به نام گیرنده‌های آنزیم تبدیل‌کننده آنژیوتانسین ۲ که در پوشش رگ‌های خونی وجود دارند، عمل می‌کند. ویروس از این گیرنده‌ها برای ورود و آلوده کردن سلول‌ها استفاده می‌کند. این امر ممکن است منجر به اختلال عملکرد عروقی و تسریع پیری عروقی شود.»
برونو گفت: «التهاب و پاسخ‌های ایمنی بدن، یعنی دفاع در برابر عفونت، نیز ممکن است در این امر دخیل باشند.»
او گفت که پاسخ ایمنی همچنین ممکن است تفاوت بین زنان و مردان را توضیح دهد.
وی گفت: «زنان پاسخ ایمنی سریع‌تر و قوی‌تری دارند که می‌تواند آنها را از عفونت محافظت کند. با این حال، همین پاسخ می‌تواند آسیب به رگ‌های خونی را پس از عفونت اولیه نیز افزایش دهد.»
برونو افزود: «پزشکان باید آزمایش‌های پیری عروقی را روی بیماران کووید انجام دهند و افراد مبتلا را با داروهایی برای کاهش فشار خون و کلسترول درمان کنند. تغییرات سبک زندگی مانند رژیم غذایی سالم و ورزش منظم نیز می‌تواند به محافظت از سلامت قلب آنها کمک کند.»
برونو گفت: «برای افرادی که پیری عروقی تسریع‌شده دارند، انجام هر کاری که ممکن است برای کاهش خطر حملات قلبی و سکته مغزی مهم است.»
محققان قصد دارند به پیگیری شرکت‌کنندگان ادامه دهند تا ببینند آیا پیری عروقی تسریع‌شده‌ی آنها واقعاً منجر به افزایش خطر حمله‌ی قلبی و سکته‌ی مغزی می‌شود یا خیر.
*
